Gdzie mózg się stresuje?
Stres w mózgu
Mózg podlega zmianom pod wpływem działania stresorów– i to nie tylko zmienia się jego funkcjonowanie, ale też… struktura! Niektóre części mózgu są bardziej wrażliwe. Szczególnie dotknięte skutkami stresu są: hipokamp, ciało migdałowate i kora przedczołowa.
Hipokamp- co to?
Hipokamp to struktura w mózgu niezbędna w zapamiętywaniu. To jemu zawdzięczasz to, że pamiętasz drogę do pracy, albo to jak wyglądały twoje 18 urodziny. To hipokamp odpowiada za tworzenie wspomnień, pamięć zdarzeń zachodzących w określonym czasie i przestrzeni. Trafiają do niego informacje z pamięci krótkotrwałej, a zadaniem hipokampu jest zadecydować, które są warte zapamiętania i przekazać je do pamięci długotrwałej. Ponadto – co bardzo ciekawe- hipokamp tworzy nowe neurony! Pamiętasz, jak w szkole uczyłeś się o tym, że tworzenie nowych komórek nerwowych odbywa się przed narodzinami, a później już tylko wszystko tracimy? Już wiemy, że to nieprawda. Hipokamp jest jedną ze struktur, w których zachodzi neurogeneza w życiu dorosłym. Niestety, przeżywany stres zaburza nam ten proces.
Co powoduje uszkodzenie hipokampa?
Hipokamp jest bardzo wrażliwy na stres. Szczególnie kortyzol, który wydziela się pod wpływem długotrwałego działania stresorów, uszkadza tę strukturę. Do tego stopnia, że hipokamp nie tylko staje się mniej aktywny, ale też zmniejsza swoją objętość! Tym samym tracisz zdolność swobodnego zapamiętywania nowych rzeczy, uczenia się, a także przypominania tego, co już się stało.
Co lubi hipokamp?
Hipokamp bardzo lubi, kiedy nowe informacje są przedstawiane w sposób interesujący, zaskakujący. Lubi opowieści i historie. Wszystko, co jest przyjemne i ciekawe.
Ciało migdałowate
Ciało migdałowate odgrywa kluczową rolę w zachowaniach i pamięci opartej na skojarzeniach emocjonalnych. Pod wpływem długotrwałego stresu ciało migdałowate, które jest odpowiedzialne m.in. za przeżywanie lęku, pobudza nam się za bardzo. Przez to możemy mieć chronicznie podwyższony poziom lęku i reagować nim nawet na sytuacje nie do końca zagrażające.
Czy skutki działania stresu są odwracalne?
Na szczęście, nasz mózg jest bardzo plastyczny! Zarówno hipokamp, jak i ciało migdałowate, mają szansę się zregenerować! Liczne badania wykazały, że praktykowanie medytacji, praktykowanie uważności potrafi po pierwsze zmniejszyć nadmierną aktywność ciała migdałowatego, a po drugie- pomóc hipokampowi wrócić do dawnej aktywności.